Przejdź do treści 
Edukacja w Hiszpanii charakterystyka
Edukacja stanowi niezmiernie istotny element w życiu każdego człowieka, pełniąc kluczową rolę w jego rozwoju osobistym, społecznym oraz zawodowym. Jest to furtka, która otwiera przed nami drzwi do nowej wiedzy i postępu. Bez niej nasze funkcjonowanie i współistnienie z innymi ludźmi byłoby niezwykle utrudnione. Dlatego też dziś przyjrzymy się edukacji w Hiszpanii, która nieco różni się od dobrze nam znanego polskiego systemu. Rozpocznijmy zatem naszą podróż po hiszpańskim szkolnictwie od samego początku!
Edukacja w Hiszpanii tak jak w Polsce, rozpoczyna się już we wczesnym etapie życia. Dzieci mają okazję wkraczać na ścieżkę nauki praktycznie od chwili, gdy stawiają swoje pierwsze kroki. Ich edukacja zaczyna się w tzw. el jardín de infancia, czyli w przedszkolu. Ten etap edukacyjny trwa aż do szóstego roku życia. Warto zaznaczyć, że uczęszczanie do przedszkola nie jest obowiązkowe. Jednakże jest to świetna opcja, ponieważ przedszkole nie tylko wprowadza maluchy w świat nauki, ale także stanowi miejsce, w którym mogą bawić się, rozwijając w ten sposób swoje zdolności społeczne i artystyczne.
Escuela primaria, czyli szkoła podstawowa
Edukacja w Hiszpanii na poziomie szkoły podstawowej to niewątpliwie kluczowy etap w systemie edukacyjnym. Rozpoczyna się ona w wieku 6 lat i trwa aż do 12 roku życia. Jest to etap obowiązkowy i bezpłatny dla każdego ucznia, finansowany przez państwo. Niemniej, w Hiszpanii istnieją także szkoły prywatne, gdzie rodzice pokrywają pełne koszty nauki, oraz szkoły półprywatne, które są częściowo finansowane przez państwo.
Celem edukacji podstawowej jest przekazanie uczniom solidnych podstaw w zakresie kultury, historii, umiejętności czytania, pisania oraz matematyki. W przeważającej mierze zajęcia prowadzone są w sposób kreatywny, często poprzez zabawę i różnorodne gry edukacyjne. Struktura planu zajęć oraz godziny lekcyjne mogą znacząco różnić się w zależności od regionu Hiszpanii, ale ogólnie lekcje zazwyczaj trwają od godziny 9:00 do 17:00. Warto dodać, że między godziną 13:00 a 15:00 jest długa przerwa, w której dzieci mają czas na tzw. siestę. Mogę wtedy wrócić do domu, zjeść lunch i zdrzemnąć się.
Program nauczania obejmuje podstawowe przedmioty, takie jak język i literatura hiszpańska, nauki przyrodnicze, matematyka, nauki społeczne oraz język obcy (zazwyczaj angielski lub francuski). Ponadto uczniowie mają możliwość uczestnictwa w zajęciach dodatkowych, obejmujących m.in. wychowanie fizyczne, religię oraz przedmioty artystyczne.
Escuela Secundaria (ESO), czyli szkoła średnia
Edukacja w HIszpanii na poziomie szkoły średniej to kolejny znaczący i obowiązkowy etap w życiu ucznia, rozpoczynający się zawsze w wieku 12 lat i trwający do 16 roku życia. Jest to etap, który stawia przed uczniami większe wyzwania, wprowadzając szereg obowiązkowych przedmiotów, takich jak fizyka, biologia, chemia, matematyka, technologia i wiele innych. Co więcej, uczniowie w szkole średniej muszą dokonać ważnego wyboru, a mianowicie wybrać przynajmniej jeden przedmiot fakultatywny we wszystkich latach nauki.
W ostatniej klasie szkoły średniej natomiast uczniowie stają przed trudnym dylematem, gdzie muszą podjąć kluczową decyzję: czy kontynuować naukę w szkole średniej w tzw. bachillerato, czy może skierować się na ścieżkę specjalizacji w konkretnej branży, uczęszczając do szkół oferujących szkolenia zawodowe (ciclos formativos). Obydwie te ścieżki mogą stanowić doskonałe rozwiązanie, w zależności od indywidualnych celów i aspiracji każdego ucznia.
Edukacja w Hiszpanii: Bachillerato
To niewątpliwie istotny etap edukacyjny, który rozpoczyna się w wieku 16 lat i trwa do 18 roku życia. Zazwyczaj wybierają go osoby, które mają zamiar podjąć studia na uniwersytecie w niedalekiej przyszłości. Ten dwuletni okres, znany jako bachillerato, jest kluczowy, aby przygotować młodych ludzi do wymagających wyzwań akademickich i zawodowych.
W czasie nauki na bachillerato uczniowie nie tylko pogłębiają swoją wiedzę z podstawowych przedmiotów, takich jak język angielski czy historia, ale także mają możliwość specjalizacji w konkretnej dziedzinie, takiej jak technologia czy humanistyka. To właśnie na tym etapie edukacji podejmowane są decyzje, które mogą wpłynąć na przyszłą ścieżkę zawodową ucznia.
Po ukończeniu dwuletniego bachillerato uczniowie muszą stanąć przed egzaminem wstępnym, znanym jako selectividad. Wynik tego egzaminu jest kluczowy dla dalszej ścieżki edukacyjnej i umożliwia dostęp do studiów na uniwersytecie. Osoby, które z powodzeniem zdają egzamin bachillerato, otrzymują dyplom Bachiller, co potwierdza ich przygotowanie do studiów wyższych.
Warto zaznaczyć, że choć bachillerato nie jest etapem obowiązkowym, to jednak stanowi on znakomitą inwestycję w przyszłość zawodową i akademicką uczniów, otwierając przed nimi szersze horyzonty jak i możliwości zawodowe.
Formación Profesional (FP) Kształcenie zawodowe
Etap edukacyjny kształcenia zawodowego jest ukierunkowany na przygotowanie uczniów do konkretnego zawodu. Zwykle trwa on dwa lata i charakteryzuje się praktycznym podejściem, obejmującym staże i szkolenia w różnych firmach. To właśnie te praktyki pozwalają uczniom zdobywać nowe umiejętności i cenne doświadczenie, co jest niezwykle istotne na rynku pracy. Dzięki dyplomowi ukończenia szkoły średniej (ESO) nawet bez bachillerato, mogą oni łatwo przystąpić do kształcenia zawodowego (FP) i rozwijać swoje umiejętności zawodowe.
Kształcenie zawodowe oferuje uczniom szeroki wachlarz ciekawych specjalizacji, które mogą okazać się nie tylko użyteczne, ale również niezbędne w ich przyszłej karierze zawodowej. Ten etap edukacyjny składa się z dwóch stopni: stopnia podstawowego i stopnia wyższego. Po ukończeniu pierwszego stopnia uczniowie mogą zakończyć swoją edukację i przystąpić do pracy, ale zdobywając drugi stopień, nie tylko zyskują więcej kwalifikacji zawodowych, ale również otwierają sobie drogę do możliwości kontynuowania nauki na uniwersytecie.
Universidad, czyli Uniwersytet
Studia wyższe stanowią ostatni etap w rozwoju osobistym, oferując uczniom szeroką wiedzę w wybranej dziedzinie i potwierdzając zdobyte umiejętności dyplomem uniwersyteckim. Standardowy program studiów trwa zazwyczaj cztery lata, choć istnieje możliwość kontynuowania nauki w celu uzyskania stopnia magistra lub doktora. Warto zaznaczyć, że cały ten etap edukacyjny jest płatny, co oznacza, że studenci ponoszą koszty swojego wykształcenia. Opłaty na uczelniach publicznych są zwykle niższe niż na uczelniach prywatnych, choć i tak mogą być duże.
Prestiżowe uniwersytety hiszpańskie
- Oto kilka znanych i prestiżowych uniwersytetów w Hiszpanii, które warto znać:
1. Autonomiczny Uniwersytet w Madrycie: To renomowana uczelnia oferująca różnorodne kierunki studiów i znana z wysokiej jakości nauczania.
2. Autonomiczny Uniwersytet w Barcelonie: Ten uniwersytet zlokalizowany w Barcelonie cieszy się uznaniem zarówno na krajowym, jak i międzynarodowym poziomie, a jego programy studiów są różnorodne i atrakcyjne.
3. Uniwersytet w Salamance: To jeden z najstarszych uniwersytetów w Hiszpanii, z bogatą historią i tradycją akademicką. Szkoła ta słynie z humanistyki i nauk społecznych.
4. Uniwersytet w Alcalá de Henares: Kolejny prestiżowy uniwersytet o bogatej historii, który oferuje różnorodne studia i jest znany ze swojego zobowiązania do doskonałości naukowej.
Studia wyższe w Hiszpanii stanowią znakomitą okazję do rozwijania swojej wiedzy i umiejętności w wybranej dziedzinie oraz przygotowania się do przyszłej kariery zawodowej.
Edukacja w Hiszpanii: system oceniania
Edukacja w Hiszpanii posiada znacząco różny system oceniania od tego, z którym jesteśmy zaznajomieni w Polsce. W Hiszpanii używany jest skalowany system ocen, który obejmuje zakres od 0 do 10, ale co oznaczają te liczby? Oto krótka wyjaśnienie:
– 0-4 punkty: suspenso (czyli ocena niedostateczna)
– 5 punktów: suficiente (czyli ocena dopuszczająca)
– 6 punktów: bien (czyli ocena dostateczna)
– 7-8 punktów: notable (czyli ocena dobra)
– 9-10 punktów: sobresaliente (czyli ocena bardzo dobra lub celująca)
Oznacza to, że aby zaliczyć egzamin lub ocenę, uczniowie hiszpańscy muszą uzyskać minimum 5 punktów. Podczas trwania semestru, nauczyciele przyznają oceny za różne zadania i testy, a na koniec okresu obliczają średnią z tych ocen, na podstawie której wystawiają ocenę końcową. Ten skalowany system ocen jest charakterystyczny dla hiszpańskiego systemu edukacji i stanowi odzwierciedlenie osiągnięć ucznia w danym przedmiocie.
Studiowanie w Hiszpanii jako obcokrajowiec
Edukacja w Hiszpanii jako obcokrajowiec wiąże się z kilkoma istotnymi krokami, które należy podjać. Oto podstawowe informacje:
Świadectwo maturalne: Głównym kryterium rekrutacji na studia w Hiszpanii jest świadectwo maturalne lub jego odpowiednik z kraju pochodzenia.
Kontakt z UNED: Po uzyskaniu świadectwa maturalnego, pierwszym krokiem jest skontaktowanie się z UNED (Universidad Nacional de Educación a Distancia). To instytucja rządowa, która weryfikuje, czy Twoje posiadane kwalifikacje (świadectwo) są odpowiednie i akceptowane w Hiszpanii. UNED wystawia certyfikat credencial de acceso na podstawie tłumaczenia uwierzytelnionego świadectwa maturalnego. Punkty (0-10) na tym certyfikacie będą brane pod uwagę podczas aplikacji na uniwersytety.
Test językowy: Jeśli planujesz studiować w języku hiszpańskim, będziesz musiał zdobyć certyfikat językowy DELE (Diploma de Español como Lengua Extranjera). Jeśli kierunek jest prowadzony w języku angielskim, konieczny będzie egzamin IELTS, CAE lub TOEFL. Niektóre uczelnie mogą również wymagać dodatkowych egzaminów wstępnych lub przeprowadzić rozmowę kwalifikacyjną podczas procesu aplikacji.
Aplikacja online: Proces aplikacji odbywa się online, zazwyczaj w dwóch terminach: na początku czerwca i na początku września (drugie terminy uzupełniające). Ważne jest, aby dostosować się do określonych terminów aplikacji, które mogą się różnić w zależności od uczelni oraz czy jest to uniwersytet publiczny, czy prywatny.
Aplikacje do różnych uczelni: Warto zaznaczyć, że w Hiszpanii nie istnieje scentralizowany system aplikacji, więc będziesz musiał składać oddzielne aplikacje do każdej uczelni, która Cię interesuje. Informacje o procedurze aplikacyjnej oraz ewentualnych dodatkowych wymaganiach znajdziesz na oficjalnych stronach internetowych wybranych uczelni.
Po złożeniu aplikacji uczelnie rozpatrują aplikacje i informują o wynikach rekrutacji. W razie przyjęcia będziesz musiał zorganizować swój przyjazd do Hiszpanii, uzyskać wizę studencką (jeśli jest to wymagane), zarejestrować się na uczelni i przygotować się do rozpoczęcia studiów. Pamiętaj, że dokładne procedury mogą się różnić w zależności od uczelni, dlatego warto dokładnie zapoznać się z ich wymaganiami i terminami.
Jak wyglądają koszty?
Ogólnie rzecz biorąc, koszty, w zależności od uniwersytetów mogą oscylować pomiędzy 700 a 2000 euro za rok. Jednakże kwoty się różnią jeśli zdecydujemy się podjąć studia na uczelniach prywatnych. Wtedy musimy przygotować się na koszty rzędu 5000 euro w górę. Do tego, należy wliczyć jeszcze koszty zakwaterowania i życia w Hiszpanii.
Zjawisko abandono escolar w Hiszpanii
Zanim zagłębimy się w analizę tego problemu, zacznijmy od wyjaśnienia, czym dokładnie jest to zjawisko. Jest to nic innego jak przedwczesne przerywanie nauki przez uczniów, którzy przestają regularnie uczęszczać do szkoły lub opuszczają ją przed ukończeniem obowiązkowego cyklu edukacji. To niestety powszechny problem w Hiszpanii, który wymaga uwagi i działań naprawczych.
Według danych opublikowanych przez hiszpańską prasę, El Confidencial, wskaźnik abandono escolar wzrósł o 0,6% w roku 2022, osiągając poziom 13,9%. Warto zaznaczyć, że to zjawisko występuje częściej wśród mężczyzn (16,5%), niż u kobiet (11,2%). Na szczęście sytuacja ulega poprawie. Warto się na chwilę zastanowić, dlaczego dochodzi do tego rodzaju sytuacji.
Według raportów Ministerstwa Edukacji, po okresie pandemii nastąpiło ożywienie gospodarcze, które skłoniło wielu młodych ludzi do podjęcia pracy zamiast kontynuowania nauki. To jest kluczowy element kontekstu. Ministerstwo Edukacji zaznacza, że wzrost wskaźnika przerywania nauki nie jest bezpośrednio spowodowany wzrostem liczby „ninis” – czyli młodych ludzi, którzy nie uczą się i nie pracują. Raczej wynika to z faktu, że coraz więcej młodych osób wybiera ścieżkę zatrudnienia jako alternatywę do edukacji.
Jednakże problem abandono escolar nie ogranicza się tylko do tego aspektu. Istnieją również inne czynniki, takie jak brak dostępu do odpowiedniej pomocy edukacyjnej, wsparcia psychologicznego, czy też problemy rodzinne, które mogą wpływać na decyzje młodzieży dotyczące edukacji. Dlatego też, aby skutecznie rozwiązać ten problem, konieczne jest spojrzenie na niego z wielu różnych perspektyw i wdrożenie działań mających na celu poprawę dostępu do edukacji oraz wsparcia młodych ludzi w podejmowaniu trafnych decyzji dotyczących swojej przyszłości zawodowej i edukacyjnej.
Gdzie ten problem jest najbardziej widoczny? Spójrzmy na statystyki udostępnione przez Ministerstwo Edukacji z roku 2021:
Zgodnie ze statystykami, problem przedwczesnego kończenia nauki wydaje się być bardziej rozpowszechniony w południowej części Hiszpanii, konkretnie w regionach takich jak Andaluzja i Murcja. Natomiast wskaźnik ten jest znacznie niższy na północy kraju, w regionach takich jak Kraj Basków, Kantabria czy Galicja. Istnieje kilka czynników, które mogą tłumaczyć te różnice.
Po pierwsze, jakość edukacji może odgrywać kluczową rolę. Regiony, gdzie dostęp do wysokiej jakości szkół jest ograniczony, mogą doświadczać wyższych wskaźników abandono escolar. Brak dostępu do odpowiednich narzędzi edukacyjnych i jakościowych również ogranicza motywację uczniów do kontynuowania nauki, co może prowadzić do zwiększenia abandono escolar.
Po drugie, sytuacja ekonomiczna może mieć znaczenie. Regiony o wyższym poziomie bezrobocia, takie jak Andaluzja i Murcja, mogą skłaniać młodych ludzi do opuszczenia szkoły i podjęcia pracy wcześniej niż w regionach o bardziej stabilnym rynku pracy. Wielu młodych ludzi zdaje sobie sprawę, że ich szanse na znalezienie pracy w swoim zainteresowaniu zawodowym są ograniczone w ich regionie, co może prowadzić do rezygnacji z nauki i poszukiwania pracy gdzie indziej.
Dodatkowo turystyka jest często dobrze rozwinięta w regionach południowych Hiszpanii, co może stanowić atrakcyjną alternatywę zawodową dla młodych ludzi. Praca w sektorze turystycznym często jest dostępna i może stanowić źródło dochodu dla osób młodych.
Podsumowując, różnice w abandono escolar między regionami Hiszpanii mogą wynikać z różnych czynników, takich jak jakość edukacji, sytuacja ekonomiczna i dostępność alternatywnych ścieżek zawodowych, takich jak sektor turystyczny. Dla rozwiązania tego problemu ważne jest zrozumienie tych specyficznych czynników i dostosowanie działań w celu poprawy dostępu do edukacji i perspektyw zawodowych w poszczególnych regionach.
To wszystko w tym materiale!
Źródła:
