Przejdź do treści 
Wstęp:
Majówka w Polsce to nie tylko długi weekend od pracy, szkoły czy codziennych obowiązków, ale także okazja do spędzenia wolnego czasu na świeżym powietrzu. Wielu ludzi w tym czasie decyduje się na organizację tradycyjnego grillowania, które stało się jednym z ulubionych form spędzania majowego weekendu. Jednak istnieje kraj, który traktuje grilla jako jeden z najważniejszych elementów swojej kultury i tożsamości narodowej, mowa oczywiście o argentyńskim asado. W tym artykule postaramy się Ci wyjaśnić czym jest dla Argentyńczyków tradycyjne asado i czym różni się od swojskiego polskiego grillowania.
Asado, co to słowo oznacza?
Asado to hiszpańskie słowo oznaczające po prostu grillowanie, czyli przygotowywanie posiłków na ruszcie przy wykorzystaniu rozżarzonego węgla lub drewna. W Stanach Zjednoczonych mamy barbecue, w Polsce grill, natomiast w Argentynie i innych krajach hispanojęzycznych asado. Jednak takie proste wytłumaczenie nie jest do końca precyzyjne, bo dla Argentyńczyków asado to nie tylko sposób przyrządzania jedzenia, ale również kluczowy element społeczny i kulturowy tego kraju, który jest bardzo mocno zakorzeniony w tym społeczeństwie. Co więcej, według niektórych Argentyńczyków, asado to sztuka, która wymaga cierpliwości, umiejętności i wiedzy.
Jeśli więc chciałbyś w obecności Argentyńczyka porównać asado do amerykańskiego barbecue na przykład, musiałbyś szykować się na długi wykład na temat różnic i tego, dlaczego asado przewyższa wszystkie inne sposoby grillowania.
Ze wsi na salony
Przed poznaniem współczesnego argentyńskiego asado warto nakreślić historię tego zwyczaju. Początkiem rozwoju grillowania jest czas kolonizacji terenów współczesnej Argentyny przez Hiszpanów, którzy sprowadzili na te tereny bydło. W tym czasie narodził się również gaucho, czyli argentyński kowboj, który przemierzał wraz z bydłem bezkresne argentyńskie pampy. To właśnie gauchos stworzyli tradycje jedzenia asado, głównie ze względu na to, iż był to najłatwiejszy sposób wyżywienia na gigantycznych polanach.
Podejście gauchos do grillowania nie tylko bydła oddaje zdanie z argentyńskiej epopei narodowej pt. “Martín Fierro: “Todo bicho que camina va a parar al asador” co można tłumaczyć na polski jako “Każde stworzenie, które chodzi, może trafić na grilla”, a jako że w Argentynie najczęściej tym stworzeniem była krowa to wołowina stała się głównym elementem asado 😉
Obraz poniżej przedstawia takie tradycyjne grillowanie z XIX wieku:
Asado zyskało popularność głównie na wsiach, gdzie było tradycyjną ceremonią. Inaczej natomiast sprawa wyglądała w Buenos Aires gdzie asado kojarzyło się z jedzeniem dla biedoty z wiosek. Najbogatsi mieszkańcy stolicy Argentyny preferowali w tamtym okresie kuchnię europejską, która dodawała prestiżu społecznego i odcinała się od gauchos. Dopiero XX wieku asado rozpowszechniło się w argentyńskich miastach i to od tego momentu każdy szanujący się Argentyńczyk musi posiadać swojego grilla, na którym co niedzielę przygotowuje asado.
Argentyńska sztuka grillowania
Jak wspomniałem wyżej, asado to nie tylko sposób przygotowania posiłków, ale co ważniejsze wydarzenie towarzyskie. Podczas każdego asado musi być mężczyzna, który zajmuje się przygotowaniem posiłków tzw. asador lub parrillero, jest on jedną z ważniejszych osób podczas tradycyjnego asado, który jako jedyny odpowiada za przygotowanie mięsa. Dlaczego musi to być mężczyzna?
Otóż w tradycyjnym argentyńskim asado bardzo widoczny jest element patriarchalny, gdzie to mężczyzna zajmuje centralną i najważniejszą funkcję, (przygotowuje mięso) kobiety zaś mają inne zadania jak np. przygotowanie sałatek.
W tradycyjnym argentyńskim asado przygotowuje się głównie mięso, bardzo dużą ilość mięsa, głównie ze słynnej argentyńskiej wołowiny, ale wykorzystuje się również inne rodzaje mięs takie jak baranina, wieprzowina czy kurczak.
Jednak w odróżnieniu od polskiego grillowania, argentyńskie asado skupia się na głównie na wołowinie i jej podrobach, a nie tak jak u nas w kulturze na kiełbasie, kaszance czy wieprzowym karczku.
Typowy argentyński grill prezentuje się mniej więcej w ten sposób:
Do przyprawienia najczęściej wykorzystuje się gruboziarnistą sól oraz argentyński sos chimichurri, który pozytywnie wpływa na smak grillowanego mięsa.
Czas przygotowania asado nie jest krótki, ale to w końcu Ameryka Południowa gdzie czas płynie wolniej, więc nie trzeba się spieszyć, tak więc ponad godzina pieczenia nie jest niczym niezwykłym.
Argentyńczycy (gdy mięso jest gotowe) w odróżnieniu od Polaków jedzą samymi rękoma, nie używając przy tym sosów czy o zgrozo warzyw. Asado to mięsożerna uczta bez jakichkolwiek zbędnych dodatków, które mogłyby zabić smak wyjątkowej argentyńskiej wołowiny.
Jednak to, co łączy Argentyńczyków z Polakami w kwestii grilla, jest fakt, iż dla obojga tych narodów powód do zrobienia grilla może być dowolny, wystarczy, chociażby fakt dobrej pogody w weekend, aby już rozpalać ruszt i zaprosić przyjaciół na wspólną zabawę.
Słowniczek Asado:
Poniżej zamieszczam słowniczek z najważniejszymi pojęciami dotyczącymi asado (niezbędne przy rozmowach z Argentyńczykami)
Achuras – podroby, czyli wnętrzności zwierzęcia takie jak nerki, żołądki, jelita
Arrebato – zjawisko gdy zbyt intensywny ogień spala mięso zewnętrznie natomiast w środku nadal jest surowe
Asado – dla Argentyńczyków specjalna uroczystość społeczna gdzie głównym motywem jest jedzenie mięsa najlepiej w poniższej kolejności:
1) Kiełbaski: chorizo, morcillas (kaszanki)
2) Podroby
3) Mięso: Najpierw paski wołowiny, następnie łata wołowa, opcjonalnie może być trzeci kawałek wołowiny np. żeberka
Bife de Chorizo – antrykot wołowy
Chinchulín – część jelita cienkiego (około 3-metrowego), którego można grillować lub smażyć
Chorizo – rodzaj kiełbasy składający się tradycyjnie z 70% mięsa wołowego i 30% mięsa wieprzowego (chorizo criollo); można spotkać chorizo jedynie z mięsa wieprzowego, taki rodzaj charakteryzuje się jaśniejszym kolorem od chorizo criollo.
Matambre – część wołowiny znajdująca się pomiędzy żebrami a skórą. Również rodzaj rolady przygotowany z wołowiny.
Mariposa – nazwa przeciętego antrykotu wołowego na pół, lecz nie w pełni, który przypomina motyla stąd nazwa
Molleja – żołądek wołowy najczęściej pozyskiwany z młodego byka
Morcilla – coś jak nasza kaszanka tylko zamiast kaszy jest ryż
Parrilla – grill jako narzędzie do grillowania.
Parrillada – ma znaczenie podobne jak Asado jednak Parrillada to nazwa miejsca komercyjnego gdzie przygotowuje się grillowane mięso, natomiast Asado to wydarzenie społeczne, rodzinne.
Provoletta – rodzaj argentyńskiego sera (pochodzącego z Włoch), który często stanowi przystawkę do asado.
Salsa Criolla – rodzaj sosu, podobnego do chimichurri. Składa się z obranych pomidorów, papryki, cebuli, oleju, octu i soli.
Salchicha Parrillera – kiełbasa podobna do chorizo jednak cieńsza. Może zawierać anyż.
Tira de asado – specjalnie nacięte żeberka wołowe z grilla.
Tripa Gorda – wołowe jelito grube
Vacío – łata wołowa.
Asado a la cruz – tradycyjny sposób przygotowania asado, gdzie tuszę wołową przybija się do krzyża i grilluje na ognisku.
Asado w innych krajach Latynoameryki
Ta część artykułu pewnie pozbawi mnie możliwości wjazdu do Argentyny, ale cóż…
Sztuka grillowania mięsa nie jest wynalazkiem Argentyńczyków, ba! nawet nie jest to nic wyjątkowego dla regionu Ameryki Południowej! Asado jako danie narodowe jest uznawane w krajach takich jak: Chile, Paragwaj, Urugwaj i oczywiście Argentyna. Asado również jest bardzo popularne w południowej Brazylii czy południowej części Boliwii. Również rozumienie grillowania jako nie tylko metody przyrządzania żywności a pewnego rodzaju wydarzenia społecznego nie jest unikatowym elementem Argentyny. Co więcej, rekord na największy grill na świecie przypada Urugwajowi, który zabrał ten wyjątkowy tytuł Argentynie w 2017 roku.
Jednak kultura społeczna związana z grillowaniem jest zdecydowanie największa w kraju Messiego, co udowadnia fakt, iż nawet podczas Mistrzostw Świata w Katarze Argentyńczycy urządzali tradycyjne asado z wykorzystaniem wózka sklepowego.
Podsumowanie
Oczywiście temat argentyńskiego asado jest dużo bardziej złożony i skomplikowany, jednak celem tego artykułu było przekazanie podstaw na temat argentyńskiego grillowania. Jeśli ktoś chciałby zgłębić tematykę argentyńskiego asado mogę polecić film dokumentalny o tej tematyce pt.:” W świecie asado” lub kanał na YouTube: Locos X el Asado (Ci szaleni Argentyńczycy mają kanał tylko o asado!)
