Wstęp do czasowników zwrotnych w hiszpańskim:
W tym krótkim wpisie wyjaśnimy, czym są czasowniki zwrotne i dowiemy się, jak je tworzyć w języku hiszpańskim. Oprócz tego również nauczymy się wstawiać te zaimki w odpowiednie miejsca w zdaniu i poznamy kilka czasowników, które przyjmują formę zwrotną w hiszpańskim, a niezwrotną w języku polskim jak i na odwrót. Zapraszamy do naszej wspólnej podróży przez fascynujący świat języka hiszpańskiego! Zapnijcie pasy, zaczynamy!
Budowa czasowników zwrotnych w hiszpańskim
Czasowniki zwrotne to czasowniki, które składają się z dwóch podstawowych rzeczy: bezokolicznika (nieodmieniony czasownik) i zaimka se, który odmienia się przez osoby.
Schemat przedstawiający odmianę czasowników zwrotnych:
LLAMARSE (NAZYWAĆ SIĘ) |
Yo me llamo |
Tú te llamas |
Él, Ella, Usted se llama |
Nosotros nos llamamos |
Vosotros os llamáis |
Ellos, Ellas, Ustedes se llaman |
Ale chwileczkę. Do czego służą czasowniki zwrotne? Kiedy ich użyjemy?
Należy wiedzieć najpierw o tym, że w zależności od rodzaju, czasowniki zwrotne mogą pełnić różne funkcje w zdaniu i mieć różne znaczenia. Ogólnie, w języku hiszpańskim czasowniki te dzielą się na trzy grupy:
- verbos recíprocos
- verbos reflexivos
- verbos estrictamente pronominales
Verbos recíprocos
Pierwsza grupa, czyli verbos recíprocos, to są czasowniki, które opisują, jak dwie osoby lub rzeczy oddziałują na siebie nawzajem, wykonując tę samą czynność w stosunku do siebie.
Przykłady:
- Carlos y yo nos queremos muchísimo. Carlos i ja kochamy się bardzo.
- Julia y su hermana se abrazan. Julia i jej siostra się przytulają.
- Ellos están tomando un café y se están hablando. Oni piją kawę i rozmawiają ze sobą.
- Pablo y Juan se pelean por la herencia del abuelo. Pablo i Juan kłócą się o spadek dziadka.
Verbos reflexivos
Druga grupa, czyli verbos reflexivos są to czasowniki, które wskazują na działanie wykonane przez podmiot na samym sobie.
Przykłady:
- Todos los días me despierto a las ocho de la mañana. Codziennie budzę się o ósmej rano.
- Tenéis que lavaros las manos. Musicie umyć ręce.
- Marcos se afeita dos veces a la semana. Marcos goli się dwa razy w tygodniu.
- Patricia y Pedro se aburren en esta fiesta. Patrycja i Pedro nudzą się na tej imprezie.
Verbos estrictamente pronominales
Ostatnia grupa, czyli verbos estrictamente pronominales, są to czasowniki, które występują tylko i wyłącznie w formie zwrotnej. Niektóre z nich są niezwrotne w języku polskim.
Lista takich czasowników:
quejarse | narzekać |
arrepentirse | żałować |
sentarse | siadać |
atreverse | odważyć się |
levantarse | wstawać |
desmayarse | zemdleć |
negarse | zaprzeczać |
abstenerse | powstrzymywać się |
fugarse | uciec |
jactarse | chełpić się |
Przykłady:
Este niño se ha fugado de casa. Ten chłopiec uciekł z domu.
María se queja mucho de su trabajo. Maria narzeka bardzo na swoją pracę.
¿De qué te arrepientes más? Czego najbardziej żałujesz?
Me he levantado a las ocho de la mañana. Wstałam o ósmej rano.
Położenie zaimka w zdaniu
Wcześniej wspomniany zaimek se może zostać osadzony w dwóch różnorodnych miejscach w zdaniu w zależności od ilości występującej z nim czasowników.
Jeśli w zdaniu natkniemy się tylko na jeden czasownik, wtedy musimy pamiętać, że zaimek se musi pojawić się zawsze przed odmienionym czasownikiem. Przykłady:
- Ella se maquilla todos los días. Ona maluje się codziennie.
- Yo me acuesto a las diez de la noche. Ja kładę się spać o 10 w nocy.
- Pablo se queja mucho de su nuevo trabajo. Pablo narzeka bardzo na swoją pracę.
Jeśli zaś w zdaniu występują co najmniej dwa czasowniki, wtedy istnieją dwie możliwości osadzenia zaimka. Możemy zrobić tak samo jak w pierwszym przypadku, czyli wstawić zaimek se przed odmienioną formą czasownikową lub możemy przyczepić zaimek do drugiego czasownika będącego w formie bezokolicznika. Przykłady:
- María se quiere duchar antes de salir de casa. LUB María quiere ducharse antes de salir de casa.
- Ahora nos estamos levantando de la cama. LUB Ahora estamos levantándonos de la cama.
- Pedro se va a lavar los pies. LUB Pedro va a lavarse los pies.
Czasowniki zwrotne w języku polskim i niezwrotne w hiszpańskim
empeorar | pogarszać się |
empezar | zaczynać |
terminar | kończyć się |
sonreír | uśmiechać się |
suceder | wydarzyć się |
disminuir | zmniejszyć się |
discutir | kłócić się |
nacer | urodzić się |
resultar | okazać się |
rezar | modlić się |
Przykłady:
¿Qué ha sucedido en esta calle? Co stało się na tej ulicy?
La situación en Ecuador empeoró mucho. Sytuacja w Ekwadorze pogorszyła się bardzo.
¿A qué hora empiezan nuestras clases? O której godzinie zaczynają nasze zajęcia?
Esta conversación resultó muy interesante. Ta rozmowa okazała się bardzo ciekawa.
To wszystko w tym materiale. Przejdź teraz do sekcji ćwiczeń, aby utrwalić ten temat.
Zapraszamy też na naszego Instagrama gdzie co tydzień zamieszczamy quizy czy słówka dnia.