Przejdź do treści 
Wstęp
Zacznijmy od tego, że Wielkanoc w Hiszpanii, znana jako „La Pascua”, ma tak samo głębokie znaczenie i bogatą tradycję jak w Polsce. Jednakże sposób jej obchodzenia w hiszpańskim społeczeństwie może wydawać się zupełnie inny niż ten, z którym my jesteśmy zaznajomieni. Nie spotkamy tu na przykład powszechnego zwyczaju malowania jajek czy zanoszenia święconek do kościoła, jak to ma miejsce w Polsce. Zamiast tego, Wielkanoc w Hiszpanii jest pełna unikalnych tradycji i obyczajów, z których jednym z najbardziej charakterystycznych są procesje, o których opowiemy w tym artykule. Przejdźmy zatem do tych hiszpańskich tradycji, które wyróżniają tę uroczystość na tle innych kultur.
Tradycje
Los pasos:
Jednym z najbardziej charakterystycznych elementów obchodów Wielkanocy w Hiszpanii są procesje religijne, które odbywają się w różnych regionach kraju, ale szczególnie intensywnie i z pasją w Andaluzji (mam tu na myśli przede wszystkim Sewillę i Malagę, które osiągają niebywałe zainteresowanie na skalę światową). Wśród nich, procesja bractwa El Gran Poder jest szczególnie znana. Odbywająca się we wczesnych godzinach porannych Wielkiego Piątku, ta procesja posiada najstarsze paso w mieście. Ale co to jest paso? Paso to nic innego jak konstrukcja, na której niesione są obrazy i figury religijne, która może przybierać różne formy w zależności od motywu religijnego. Możemy spotkać się z czterema rodzajami pasos:
- Paso de palio, które prezentuje Dziewicę Maryję,
- Paso del misterio, które ukazuje Jezusa przed ukrzyżowaniem,
- Paso de Nazareno, które przedstawia Jezusa niosącego krzyż,
- Paso de Cristo, które ukazuje Chrystusa już na krzyżu
Te ważące nawet kilka ton konstrukcje przedstawiają zawsze sceny związane z Męką Pańską i stanowią niewątpliwie jedne z najbardziej poruszających elementów obchodów Wielkiego Tygodnia. Figury na platformach pasos są niekiedy bezcennymi dziełami sztuki sakralnej z czasów średniowiecznych.
Fotografia przedstawiająca paso:
Źródło: https://sevillasecreta.co/planes-semana-santa/
Istotną rolę w przeprowadzeniu tak wielkich i wyjątkowych procesji religijnych odgrywają tzw. cofradías, czyli osoby należące do różnych stowarzyszeń czy bractw, które przyjmują na siebie rolę uczestników procesji Wielkiego Tygodnia. Bractwa te są zorganizowane wokół konkretnych parafii i posiadają swoje własne wyjątkowe tradycje i kolorystykę strojów. Co ciekawe, jest ich ponad 60 tylko w samej Sewilli, gdzie skupiają nawet kilka tysięcy członków. Niektóre, jak np. Cofradía Penitencial de la Santa Vera Cruz z Valladolid, działają nawet od XV wieku. Jest to naprawdę zaskakujące!
Nazarenos — uczestnicy procesji
Niewątpliwie jednymi z najbardziej charakterystycznych i przykuwających uwagę uczestników wielkiej procesją są nazarenos, czyli nazarejczycy, noszący specyficzne stroje, które zakrywają całe ich ciało, od stóp do głów. Na ich głowie możemy zauważyć słynne capirote, czyli charakterystyczne nakrycie w kształcie stożka, które na pierwszy rzut oka może wyglądać przerażająco, jeśli wcześniej nie spotkaliśmy się z czymś takim. Capirote jest istotnym symbolem nazarejczyków, ponieważ wywodzi się od samych czasów Inkwizycji i symbolizuje odbywaną pokutę. Ma to również związek ze skruchą i cierpieniem za śmierć Jezusa i grzechy. Nazarejczycy w trakcie procesji śpiewają słynne saetas, czyli tradycyjne pieśni religijne i dźwigają na ramieniu ciężkie, drewniane krzyże lub niosą gromnice.
Fotografia przedstawiająca nazarejczyków:
Costaleros
Costaleros to kolejne ważne postacie, które biorą aktywny udział w prowadzeniu procesji, wykonujący tak naprawdę najtrudniejszą robotę, ponieważ są oni odpowiedzialni za noszenie pasos z obrazami i figurkami religijnymi, które niekiedy ważą tonę. Raczej nie zauważymy ich sylwetek podczas przemarszu, ponieważ są oni z reguły ukryci pod przykrytymi suknami konstrukcji. Nazwa costaleros bierze się od słowa costal, które odnosi się do miękkiego przedmiotu służącego do przenoszenia ciężkiego ładunku. Korzenie tego terminu sięgają już starożytności, gdy to ładowacze i rozładowacze statków używali”costales”, do przenoszenia ładunków. Ci pracownicy, znani jako costaleros, stali się później integralną częścią procesji Wielkiego Tygodnia. Dzisiaj, costaleros kontynuują tę tradycję, niosąc pasos przez ulice miast w czasie uroczystych procesji Semana Santa.
Dla costaleros udział w procesji nie jest tylko fizycznym wysiłkiem, lecz także wyrazem głębokiej wiary i oddania. Ich poświęcenie, wnosząc ciężar konstrukcji procesyjnych, symbolizuje ich zaangażowanie w religijne wydarzenie oraz pokorę wobec swojej wiary.
Pozostali uczestnicy
W procesji wielkanocnej możemy również spotkać zespoły muzyczne grające zazwyczaj na bębnach i tamburynie jak i wojskowych odzianych w swoje mundury.
Wielkanocne dania
Jedzenie deserów wielkanocnych to również ważna część świątecznych obchodów, zwłaszcza po okresie panującego postu. W całej Hiszpanii można znaleźć ogromną różnorodność wyjątkowych słodkości, które stanowią nieodłączny element świątecznej tradycji. Od tradycyjnych ciast wielkanocnych z Katalonii, po aromatyczne torrijas, słodkie rosquillas, toñas alicantinas, chrupiące buñuelos i delikatne pestiños — każda z tych przysmaków ma swoje miejsce na wielkanocnym stole.
Torrijas to rodzaj deseru przygotowywanego z kromek chleba, które najpierw macza się w jajkach roztrzepanych z mlekiem, a następnie smaży na patelni z obu stron.
Rosquillas to hiszpańskie pączki, które przypominają nasze rodzime oponki zarówno pod względem wyglądu, jak i konsystencji. Mają podobny kształt i strukturę, jednak to, co je wyróżnia, to delikatna nuta anyżu i świeży aromat skórki cytrynowej
Pestiños To małe kawałki ciasta, które są smażone w głębokim tłuszczu na oliwie z oliwek, a następnie polewane miodem lub cukrem cynamonowym, nadając im słodki smak i wyjątkowy aromat
Ciekawostki – Wielkanoc w Hiszpanii
W Walencji, podczas obchodów Wielkiego Tygodnia, zachowuje się dwie interesujące tradycje – „trenca perols” i wylewanie wody na ulicę.
Tradycja „trenca perols” ma miejsce o północy w Wielką Sobotę, kiedy to rodziny wyrzucają przez okna gliniane naczynia jako symbol zmartwychwstania Jezusa Chrystusa. To symboliczne działanie jest również interpretowane jako akt „oczyszczenia”, reprezentując usuwanie złego i rozpoczęcie od nowa z czystym sumieniem. Jest to moment, w którym społeczność gromadzi się, aby wspólnie świętować nadchodzącą Wielkanoc i przeżyć radość zmartwychwstania.
Kolejną fascynującą tradycją jest wylewanie wody na ulicę. Ta praktyka ma swoje korzenie w przekonaniu, że pielgrzymom nie wolno było kąpać się podczas Wielkiego Tygodnia, jako wyraz pokuty i oddania. Poprzez wylewanie wody na ulicę, mieszkańcy wyrażają swoją pobożność i gotowość do przestrzegania zasad religijnych. Jednocześnie, ta tradycja stanowi również symboliczny akt oczyszczenia i odnowy, który towarzyszy przygotowaniom do świąt Wielkanocnych.
Obie te tradycje nie tylko wpisują się w głęboko zakorzenione wierzenia religijne, ale także stanowią wyjątkowy sposób, w jaki społeczność Walencji celebrowała i przekazywała swoją wiarę przez wieki.
Poniżej znajdziesz ciekawe ćwiczenia związane z Wielkanoc w Hiszpanii.
Słownictwo związane z Wielkanocą w Hiszpanii:
Ćwiczenia:
Źródła:
https://burbujadelespanol.com/semana-santa-espana-tradiciones/
https://www.cestalia.com/blog/tradiciones-de-semana-santa
https://www.elespanol.com/como/celebra-semana-santa-espana/391211215_0.html
